Mastic is the brand product of Chios.
This unique natural resin of the Chios mastic tree has multiple uses and
its production and trade is a main pillar of the local economy. The
Chios Gum Mastic Growers Association is the exclusive manufacturer and
distributor of natural Chios mastic, both in Greece and abroad.
The mastic tree (Pistacia lentiscus) is
called “skinos” by the locals and grows all over the Mediterranean.
However, the special variety that grows in Chios (Pistacia lentiscus
var.chia) is the only one that produces natural resin or mastic. The
mastic tree grows only in the south of the island. It is found in the
villages Lithi, Vessa, Elata, Mesta, Olympoi, Pyrgi, Armolia, Kalamoti,
Patrika, Flatsia, Nenita, Vouno, Koini, Pagida, Katarraktis, Exo Didyma,
Mesa Didyma, Mermigki, Tholo Potami, Kallimasia, Neochori, Thymiana,
Vaviloi, Agios Georgios Sykousis, which are also called “Mastihohoria”,
meaning mastiha villages.
The unique experience of the harvest
The mastic harvest is a complicated,
laborious process that involves cleaning and soil leveling so that any
mastiha drops that may fall on the ground can be easily gathered. The
trunk is cut in specific places and the resin starts to flow. In two
weeks time it is ready to be collected. The harvest starts in mid August
and lasts for about a month. The mastic is then washed and thoroughly
cleaned, piece by piece.
Experiencing the mastic cultivation
The mastic tree cultivation and harvest
is part of Chios Farmtourism. Specialized companies and local
association offer visitors the chance to experience various stages of
the mastic cultivation.
Μοναδική και πολυχρηστική, η Μαστίχα
αποτελεί το προϊόν – έμβλημα της Χίου, το οποίο στηρίζει δυναμικά την
τοπική οικονομία, ενώ καθιστά το νησί πληρεξούσιο και υπερήφανο παραγωγό
της λεγόμενης φυσικής ρυτίνης σε παγκόσμια κλίμακα. Την αποκλειστική
διαχείριση της φυσικής μαστίχας, από τη συλλογή, την επεξεργασία και
τελική διάθεση στην Ελλάδα και το εξωτερικό έχει η Ένωση
Μαστιχοπαραγωγών Χίου.
Το φυτό της μαστίχας, ο σχίνος,
(επιστημονικά Pistacia lentiscus), αειθαλής εκ φύσεως, ευδοκιμεί σε
ολόκληρη τη Μεσόγειο, από την Ιβηρική χερσόνησο και τη Γαλλία μέχρι την
Τουρκία και το Ισραήλ. Ωστόσο, στο νησί της Χίου καλλιεργείται μία
ιδιαίτερη ποικιλία σχίνου, ο μαστιχοφόρος σχίνος (Pistacia lentiscus
var. Chia), από τον οποίο εξάγεται η φυσική ρητίνη ή μαστίχα.
Ο μαστιχοφόρος σχίνος φύεται και
ευδοκιμεί μόνο στη Νότια Χίο. Συγκεκριμένα, τα χωριά στα οποία τη
βρίσκει κανείς είναι: Λιθί, Βέσσα, Ελάτα, Μεστά, Ολύμποι, Πυργί,
Αρμόλια, Καλαμωτή, Πατρικά, Φλάτσια, Νένητα, Βουνό, Κοινή, Παγίδα,
Καταρράκτης, Έξω Διδύμα, Μέσα Διδύμα, Μερμήγκι, Θολοποτάμιον,
Καλλιμασιά, Νεοχώρι, Θυμιανά, Βαβίλοι, Άγιος Γεώργιος Συκούσης.
Η μοναδική εμπειρία της συγκομιδής
Η συλλογή της μαστίχας δεν είναι απλή
υπόθεση. Γίνεται με τρόπο παραδοσιακό και ιδιαίτερα κοπιαστικό: Εργάτες
ισοπεδώνουν το χώρο γύρω από το δέντρο και σχίζουν τον κορμό του σε
συγκεκριμένα σημεία. Η μαστίχα αρχίζει να ρέει και σε 15 περίπου μέρες
σταθεροποιείται και είναι έτοιμη προς συλλογή. Η διαδικασία της συλλογής
ξεκινάει από το Δεκαπενταύγουστο και ολοκληρώνεται στα μέσα
Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια, το προϊόν κοσκινίζεται, πλένεται και
καθαρίζεται επιμελώς, κομμάτι-κομμάτι, και κατόπιν προωθείται στο
εμπόριο.
Η μαστίχα ως βίωμα
Όντας αναπόσπαστο κομμάτι του χιώτικου
αγροτουρισμού, η μαστίχα και η διαδικασία συγκομιδής της προσφέρεται
στους επισκέπτες ως μια βιωματική εμπειρία από τοπικούς συνεταιρισμούς
και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο.